به گزارش روابط عمومی انجمن کلام اسلامی حوزه، نخستین نشست از سلسله نشست های همایش ” چالش های ایمان و عصر جدید” با موضوع (مسئله ها و رویکردها ) به همت انجمن کلام اسلامی حوزه و معاونت پژوهشی پردیس فارابی دانشگاه تهران برگزار گردید .
حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد تقی سبحانی، رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه در این نشست که سه شنبه گذشته ۲۰ آبان ماه ۱۳۹۹ در سالن همایش های ساختمان انجمن های علمی حوزه بصورت حضوری (بارعایت پروتکل های بهداشتی و ظرفبت محدود) و مجازی (پخش انلاین) برگزار گردید؛ مطالب ارزشمندی را بیان نمودند که خلاصه ی از آن، در ادامه آورده می شود:
حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی رئیس انجمن کلام اسلامی و سخنران نشست نخست همایش ” چالش های ایمان و عصر جدید (مسئله ها و رویکردها” ) در این نشست بیان داشت که :
✅ ما در پاسخ به سوالات و شبهات معمولا جزیی و موردی وارد می شویم و حال آنکه باید در ابتداء زمینه های این سوالات را از طریق چالش ها فهمید و با یک نگاه کلی و نه جزیی به پاسخ سوالات پرداخت. عصر جدید از آغاز قرن چهاردهم تقریبا در غرب ایجاد شد و کم کم از جوامع غرب به دیگر جوامع اسلامی کشیده شد.
استاد سبحانی در ادامه ، دوران اقبال عصر جدید را به عصر ایمان و دوران بعد در ادامه عصر جدید را، به عصر عقلانیت تقسیم کردند و بیان داشتند : که چالش هایی که در مقابل ایمان داریم در شش مقوله می شود این ها را گونه شناسی کرد.
- چالش اجتماعی و سیاسی یا همان نزاع قدرت بین طبقات متوسط ، بورژوازی و فئودال ها بود که از درگیری بین این ها کم کم آشوب ها به سمت کلیسا و جامعه ایمانی کشیده شد.
- چالش روان شناختی بود که از قرن پانزدهم در دنیای غرب بوجود آمد.
- چالش معرفتی بود، جریان معرفتی مستمری که حاصلش چالش جدی در برابر ایمان مسیحی بود .
رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه سپس بحث را اینگونه ادامه داند که : البته به گمان من گر چه نظریه های نسبیت و کوانتوم و تک مسئله ها و تک نظریه ها اینجا بوده و مطرح بوده ولی مهمتر اون تک مسئله فکری، و منظومه جدبد و منسجم فکری هست که درمقابل جامعه ایمان گراها خودش رو نمایان ساخت، که هم ادعای شمولیت و جامعیت داشت و هم ادعای انحصار گرایی داشت و برای بقیه جهان بینی جایی را نمی گذاشت.
در ادامه تقسیم بندی گونه شناسی بیان شد که :
- چالش های زیستی ، یعنی در حوزه عمل و رفتار جامعه مؤمنانه رسوخ کرد، این چالش کم کم به حصر معنویت، طرح سکولاریسم، اکتفا به حقوق میان فردی، تبدیل سعادت برین به سعادت دنیوی، مدینه فاضله زمینی و امثال این ها تبدیل شد.
- چالش روش شناختی که تفصیل روان شناختی از حوزه معرفت به دست می دهد و مدعی است که فهم بشری نمی تواند ایمان را در طور خودش بیاورد .
دکتر محمدتقی سبحانی همچنین به روش شناسی پوزیتویستی و مادیگرایانه و گام هایی که طی شد، اشاره نمودند. و همچنین آخرین مقوله چالش ایمان را اینگونه بیان داشتند که :
- چالش های مرتیط با خود ایمان هست که در قرن بیستم و در قرن بیست و یکم مطرح هست و چیزهایی که در چالش گونه ششم می بینیم هم سابقه در دوران مدرن و دوران عصر جدید دارد، اما باید گفت که اساسا ایمان چیست؟ چیستی ایمان، چگونگی تحقق و حصول ایمان و چالش های مهم این دوران باید بررسی گررد و بیان شود که ایمان قرار است به چه چیزهایی جواب بدهد؟ در دوره معاصر چه نیازی به ایمان هست ؟ آیا اصلا ایمان احساس یک کنش است یا از باب معرفت است؟ به عمل مرتبط است یا نه؟ و نسبت میان ایمان ومعنویت که در دوره های متأخر بیشتر می بینیم، چیست ؟
نسبت میان ایمان و معنویت های نوظهور هم باید بدرستی تبیین گردد .
در ادامه حجت الاسلام والمسلمین دکتر مسلم محمدی رئیس دانشکده الهیات پردیس فارابی و دبیر علمی همایش؛ ضمن تشکر از استاد محترم، کلام پژوه برجسته، رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم، حضرت استاد حجه الاسلام و المسلمین جناب آقای دکتر سبحانی، و جناب آقای دکتر امیر خانی که مدیریت جلسه را عهده دار بودند به توضیحی پبرامون همایش و نشست های آن پرداختند .
عضو هیئت مدیره انجمن کلام اسلامی حوزه توضیح داد که : ما و دوستان عزیز ما یک تجربه ای را در دانشکده الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران کسب کردیم و در دوران کرونایی همایشی را برگزار کردیم به نام “همایش چالش کرونا و زندگی مؤمنانه” ، که ما معتقدیم که در دنیا کار نو و جدید است؛ این پروژه ای را الان در انجمن کلام اسلامی اجرا می کنیم برای این است که یک سلسله موارد و مباحثی بصورت یک کار عمیق و پخته و ماندگار به جا بماند، این مدل را بنده و جناب آقای موسوی مقدم به عنوان معاون پژوهشی پردیس فارابی در ۷۳ نشست که در همایش ” کرونا و زندگی مومنانه ” برگزار کردیم و روز ۲۹ مهر ماه اختتامیه بود اجرا کردیم .
از آغاز همایش که از اول ماه رمضان بود یعنی ۶ اردیبهشت ماه شروع شد بدون استثناء هفته ای دو نشست داشتیم حالا همان الگو و همان تجربه را اینجا انتقال دادیم، البته اینجا کار سنگین تر، عمیق تر، علمی تر می باشد .
✅ رئوس مطالب مطروحه در نخستین نشست همایش ” چالش های ایمان و عصر جدید (مسئله ها و رویکردها” ) از دیدگاه استاد دکتر محمد تقی سبحانی، رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه:
۱⃣ چالش اجتماعی و سیاسی از سوی فئودال ها و زمین داران و مبارزه با سیستم ارباب رعیتی؛ زیرا کلیسای آن زمان از ارباب ها در برابر رعیت دفاع می کرد.
۲⃣ چالش روان شناختی که از قرن ۱۵ آغاز شد.
۳⃣ چالش معرفتی مستمر در برابر ایمان مسیحی و زیر سوال بردن موضع گیری کلیسا در برابر علم و مسخره کردن خرافات دینی.
۴⃣ چالش های زیستی درحوزه عمل و رفتار مومنانه و انتقاد به طرز رفتار کلیسا و اکتفا به حقوق میان فردی در برابر حقوق دینی و اکتفا به مدینه فاضله دنیایی در برابر زندگی سعادتمند آخرتی.
۵⃣ چالش های معرفت شناختی؛ با این عنوان که فهم بشری نمی تواند ایمان را بپذیرد و اساس زندگی بشر وابسته به رفتار جنسی است و نه رفتار ایمانی.
۶⃣ چالش های مربوط به خود ایمان در قرن ۲۰ و ۲۱ با این عنوان که اصلا ایمان یعنی چی؟ و ایمان وجود خارجی ندارد.
