• امروز : پنج شنبه - ۹ فروردین - ۱۴۰۳
  • برابر با : Thursday - 28 March - 2024

اخبار ویژه

پنجمین نشست “دین و چالش های روز” ویژه برنامه “چهارشنبه های اعتقادی” با موضوع “تأثیر مبانی اندیشه مدرن بر جامعه اسلامی ایران و راه کارهای برون رفت از آن” با ارائه حجت الاسلام دکتر سیدمهدی علیزاده موسوی برگزار گردید. پنجمین نشست “دین و چالش های روز” ویژه برنامه “چهارشنبه های اعتقادی” با موضوع “تأثیر مبانی اندیشه مدرن بر جامعه اسلامی ایران و راه کارهای برون رفت از آن” با ارائه حجت الاسلام دکتر سیدمهدی علیزاده موسوی برگزار می شود. چهارمین نشست “دین و چالش های روز” با موضوع “روش های طراحی و گسترش شبهات دینی در جامعه” با ارائه حجت الاسلام دکتر سیدهاشم جزی برگزار گردید. پنج شنبه های میدانی با موضوع “ایده‌ها و شکاف‌ها در پژوهش مذاهب اسلامی” توسط سرکار خانم دکتر فاطمه فاطمی برگزار گردید. چهارمین نشست “دین و چالش های روز” با موضوع “روش های طراحی و گسترش شبهات دینی در جامعه” با ارائه حجت الاسلام دکتر سیدهاشم جزی برگزار می شود. پنج شنبه های میدانی با موضوع “ایده‌ها و شکاف‌ها در پژوهش مذاهب اسلامی” توسط سرکار خانم دکتر فاطمه فاطمی برگزار می گردد. خطبه فدکیه یک مکتب اعتقادی است. سومین نشست “دین و چالش های روز” با موضوع «معنویت های نوظهور و چالش های فرهنگی و هویتی» با ارائه حجت الاسلام دکتر «محمدتقی سبحانی» برگزار شد.

10

حجت الاسلام دکتر خسروپناه: در عرفان اسلامی، نظریه ولایت در هر سه عرصه عرفان اجتماعی، معرفتی و نظری وجود داشته است.

  • کد خبر : 688
  • ۱۳ شهریور ۱۳۹۵ - ۱۴:۵۹
حجت الاسلام دکتر خسروپناه: در عرفان اسلامی، نظریه ولایت در هر سه عرصه عرفان اجتماعی، معرفتی و نظری وجود داشته است.

به گزارش روابط عمومی انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه، حجت الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه در دومین کارگاه مدرسه تابستانی کلام امامیه که در روز سه شنبه ۲۶ مرداد در مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان به همت انجمن کلام حوزه – دفتر اصفهان برگزار گردید به بررسی نظریه امامت و ولایت در فلسفه و […]

به گزارش روابط عمومی انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه، حجت الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه در دومین کارگاه مدرسه تابستانی کلام امامیه که در روز سه شنبه ۲۶ مرداد در مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان به همت انجمن کلام حوزه – دفتر اصفهان برگزار گردید به بررسی نظریه امامت و ولایت در فلسفه و عرفان اسلامی امامیه پرداخت.

حجت الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران گفت: فلاسفه ی مشاء و اشراق کمتر به بحث امامت می پرداختند. زیرا فلسفه ی سیاسی اصلا محل بحث آنها نبوده اما  فارابی از این قاعده مستثنی است. وی از منظر هستی شناسی، انسان شناسی و جامعه شناسی نظریه امامت را بررسی می کند. او حکمت و شریعت را دو رکن مدینه فاضله دانسته و لازمه این دو رکن را گرایش مردم به حکمت و شریعت و آگاهی و گرایش رئیس مدینه فاضله به حکمت و شریعت معرفی می کند. از این رو رئیس مدینه فاضله کسی نیست جز نبی و بعد از آن امام. بنابراین فارابی امامت را ریاست ثانیه بعد از نبوت مطرح می کند در واقع امامت در اندیشه فلسفه مشاء فارابی یک نظریه سیاسی و جامعه شناختی است.

وی سپس به تعریف امامت در فلسفه اشراق پرداخت و افزود: پس از آن نزد سهروردی و  چندی بعد میرداماد که از میراث تصوف استفاده کرده‌اند، با امکان اشرف به نظریه‌ای عرفانی برای امامت می رسند.

ایشان گفت: نظریه انسان کامل یک تئوری عرفانی از امامت است که از فلسفه اشراق به بعد مطرح می شود.

حجت الاسلام دکتر خسروپناه در ادامه به دیدگاه عارفان مسلمان درباره ولایت پرداخته و بیان داشت: در عرفان اسلامی نظریه ولایت در هر سه عرصه عرفان اجتماعی، معرفتی و نظری وجود داشته است.

وی در بیان جریان شناسی عرفان اسلامی گفت: جریان تصوف در قرن دوم در بصره و به خصوص در کوفه آغاز شد. در قرن سوم مسلمین عملاً به سه گروه شیعه، سنی و صوفی تقسیم شدند که صوفیان هر چند ولایت سیاسی امیر المؤمنین را نمی پذیرفتند اما ولایتی تکوینی برای ایشان قائل بودند. این جریان را اصطلاحا جریان عرفان اجتماعی می نامیم. از قرن چهارم واژه عرفان به عنوان یک دیسیپلین شکل گرفت تا آنکه در قرن ششم عرفان معرفتی (رساله قشیریه، منازل السائرین،…) به تبیین عقلانی (نه استدلالی) نظرات عرفا می پردازد. اما در قرن نهم ساختار عرفان نظری توسط ابن عربی و شارحان وی نظیر قونوی و قیصری شکل گرفته و پس از آن شکل استدلالی عرفان به واسطه سید حیدر آملی، ابن ترکه و ملا صدرا آغاز شد از این رو حکمت متعالیه را می‌توان امتداد عرفان نظری دانست.

ایسان بر پایه همین مقدمه افزود: ولایت در عرفان اجتماعی مطرح شد و اولین رساله در مورد ولایت، رساله فی مفهوم الولایه از محمد بن علی ترمذی است. پس از او هجویری در قرن ۵ به ولایت و اقسام اولیا پرداخته و اشعار بسیاری در مدح امیرالمومنین علیه السلام تا امام صادق علیه السلام از ائمه شیعه دارد. خواجه عبدالله انصاری نیز در صد میدان و منازل السائرین بحث ولایت را ذکر می کند. نظریه ولایت در عرفان اجتماعی بدین شکل ادامه می یابد تا آنکه ابن عربی تلاش کرد تبیین عقلانی (نه الزاماً استدلالی) برای ولایت ارائه دهد.

دکتر خسروپناه در بیان دیدگاه عارفان از نظزیه ولایت بیان داشت: می توان گفت ولایت در عرفان هم برمحور نظریه انسان کامل مطرح می شود و ویژگی هایی که عرفا برای انسان کامل قائل اند در اصل بیانگر نظریه ولایت آنان است. این ویژگی ها عبارتست از: ۱- جامعیت ۲- اعتدال  بدین معنا که ولی و انسان کامل در جامعیتش اعتدال دارد. ۳- حقیقت انسان کامل حقیقت محمدیه است و احدیت و واحدیت را انشا می کند و بین آنها جمع می کند. ۴- خدا چون کمال مطلق است فیاض مطلق هم هست از این رو انسان کامل واجد کمال جلا و استجلا است. کمال جلا یعنی خدا  در او به نحو کامل ظهور کرده و کمال استجلا یعنی حق خود را در او کامل مشاهده می کند  ۵-انسان کامل خلیفه الله است چون همه کمالات در او ظهور کرده وبه دست او احیا و اماته انجام می گیرد. ۶- انسان کامل روح عالم است بدین معنا که انسان کامل رب عالم و عالم عبد او است و وی نقش تدبیر و ربوبیت عالم را دارد. ۷- انسان کامل سبب ایجاد عالم است ۸- او علت غایی عالم است. بنابراین با توجه به این ویژگیها باید گفت نظریه سیاسی امامت فرع بر نظریه عرفانی شده است. یعنی نتیجه ی منطقی مقام عرفانی انسان کامل است.

عضو حقیقی شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی در ادامه به بیان مصادیق ولایت در دیدگاه ابن عربی پرداخت و گفت: مصداق انسان کامل کسی است که در مسیر سلوک به نهایت درجه ی قرابت رسیده است. ولایت کلیه محمدیه و شخص نبی مکرم مصداق تمام انسان کامل است که با ولایت مطلقه حضرت مسیح علی نبینا و آله و علیه السلام متفاوت است. ابن عربی پس از پیامبر اکرم از سه مصداق برای خاتمیت ولایت پیغمبر نام می برد؛ یکی خودش دیگری شخصی که در فاس اورا ملاقات کرده و آخرین خاتم هم وجود امام مهدی از آل نبی علیهم السلام است.

دکتر خسروپناه در توضیح مطلب فوق، ولایت را به سه نوع تقسیم کرد و اظهار داشت: ختم ولایت مطلقه حضرت مسیح است ختم ولایت کلیه محمدیه امام مهدیه است و ختم ولایت جزئیه محمدیه نیز خود ابن عربی است.

عضو انجمن کلام اسلامی حوزه در پایان به تلاش های صدر المتألهین اشاره کرده و افزود: ملاصدرا از آراء ابن عربی برای توضیح انسان کامل در حکمت متعالیه نهایت بهره را می برد. البته او نظرات فارابی را هم اضافه می کند. صدرا تلاش شایسته دیگری نیز می کند و آن آوردن روایاتی از کتاب الحجه کافی و توضیح و تطبیق آنها با مباحث فلسفی عرفانی خویش است.

وی پس از آن، هم ضرورت «نصب» و هم «نص» در باب امامت و انسان کامل را  مطرح می کند. از دیدگاه استاد خسروپناه فلاسفه صدرایی از لحاظ اعتقاد به گستره ی مقامات امام از محدثین سبقت گرفته و از لحاظ قدرت تبیین عقلانی از متکلمین پیشتر رفته اند. بنابراین در حکمت متعالیه بسیاری از روایات که نه متکلمان و نه محدثان توانایی درک کامل آن را نداشته اند، تبیین می شود.

لازم به ذکر است دومین دوره مدرسه تابستانی کلام امامیه با موضوع تبیین ابعاد نظریه امامت  در روزهای ۲۶ تا ۲۸ مرداد سال ۹۵ با حضور جمعی از اساتید برجسته کلام از جمله حجج اسلام آقایان دکتر برنجکار، سبحانی، خسروپناه، قدردان قراملکی، صفری فروشانی و… به مدت سه روز از سوی انجمن کلام اسلامی حوزه در مرکز تحقیقات رایانه ای حوزه علمیه اصفهان برگزار می شود.

لینک کوتاه : https://ikq.ir/?p=688

برچسب ها

نوشته های مشابه

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : 0
قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

برچسب ها
ارتباط توحید عملی و حجاب و عفاف در تحقق امنیت دینی خانواده الاهیات تطبیقی بین الادیان الهیات زیارت اندیشه اسلامی ایده‌ها و شکاف‌ها در پژوهش مذاهب اسلامی ایمان ایمان و اخلاق ایمان و تربیت ایمان و سلامت روان ایمان و سیاست بازخوانی گزارش اجلاسیه صلح جهانی سئول تأثیر مبانی اندیشه مدرن بر جامعه اسلامی ایران و راه کارهای برون رفت از آن تاریخ کلام امامیه تقویت و تکمیل مبانی کلام ثبت نام دوره های آموزش انجمن کلام اسلامی حوزه جامعة الزهراء جایگاه عقل در علوم عقلی جایگاه عقل در قرآن و حدیث جایگاه عقل در مذاهب اسلامی خطبه فدکیه دین و چالش های روز روش های طراحی و گسترش شبهات دینی در جامعه زبان تخصصی و اصطلاح شناسی کلامی زیست مومنانه سلسله نشست های دین و چالش های روز شرح آیات العقاید عقل در اندیشه اسلامی قاعده دفع ضرر محتمل مبانی اخلاقی الهیات زیارت مبانی فکری و کلامی سلفیه مبانی کلامی اخلاق و معنویت مبانی کلامی الهیات زیارت مجمع عمومی مدرسه پائیزه مدل ایمن سازی ارتباط اجتماعی در امر جنسی بر اساس منابع اسلامی مشق کلام معنویت معنویت های نوظهور و چالش های فرهنگی و هویتی منهاج السنه نقد مبانی معرفت شناختی و روش شناختی الحاد مدرن همایش ملی زن، خانواده، امنیت پیام رئیس انجمن کلام حوزه چهارشنبه های اعتقادی کارگاه کرسی عملی ترویجی