به گزارش روابط عمومی انجمن کلام اسلامی حوزه، سومین کارگاه آموزشی مدرسه تابستانی کلام امامیه با عنوان “مدرسه تابستانی کلام امامیه” با موضوع «سلفیه و سلفی گری ایرانی» از سوی انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه و با همکاری دفتر انجمن در اصفهان از تاریخ ۱۸ الی ۲۰ مرداد ۹۶ در اصفهان برگزار شد.
این دوره برای شرکت و بهرهمندی استادان، دانشآموختگان و علاقهمندان حوزوی و دانشگاهی در مباحث کلامی و الهیات (برادران و خواهران)، بهمدت سه روز برنامهریزی گردید.
در اولین روز این دوره در تاریخ ۱۸ مردادماه، حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد مسجد جامعی به ارائه موضوع «جریانشناسی سلفیگری از آغاز تا دوران معاصر» پرداخت.
خلاصه مباحث ارائه شده از سوی حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد مسجد جامعی به شرح ذیل می باشد.
– سلفی گری یک مشترک لفظی میان چند گروه است، یک گروه کسانی که به دلائل متعددی احساس کردند دوباره باید به سنت و سیره اسلام سنتی مراجعت کنند و دوم گروهی که ادامه جریان اهل حدیث هستند و امروز به عنوان وهابیت شناخته می شوند.
– وهابیت سه قسم هستند: اول) وهابیت محمد بن عبدالوهاب که غیر خود را مشرک می داند و گرایش به جهاد دارد. دوم) وهابیت عبدالعزیز که با توجه به نیازهای حکمرانی تطور کرده است و غیر را بدعت گذار می داند و تکفیر می کند، ولی با آنها جهاد نمی کند و تعامل دارد. سوم) وهابیتی که در دهه ۸۰ میلادی شروع شده است.
– یکی از مهم ترین عوامل در پیشرفت ایدئولوژی وهابیت در منطقه نجد، مطابقت این ایدئولوژی با روحیه مردم نجد بود. پس از شروع حکومت سعودی، عبدالعزیز کسانی را که به ایدئولوژی وهابیت سنتی اعتقاد داشتند سرکوب کرد و نظام ایدئولوژیک جدیدی برای حکمرانی تاسیس کرد.
– پس از ورود تکنولوژی و مدرنیته به شبه جزیره، فرهنگ بدوی اعراب دچار یک شوک عظیم شد و جریان های سنتی وهابی شروع به انتقاد کردند. نتیجه این اعتقادات قیام جهیمان (۱۹۷۹) بود. پس از این نظام وهابیت متوجه شد که باید توجه بیشتری به مظاهر و ظواهر دینی داشته باشد.
– عربستان از فرصت جنگ شوروی و افغانستان استفاده کرد و عده ای از نیروهای تند روی خود را به آنجا سرازیر کرد تا در داخل کشور فرصتی برای معارضه نداشته باشند.
– در افغانستان دو گروه سلفی با هم سنتز کردند: طرفداران وهابیت سنتی عربستانی (مانند طرفداران جهیمان) و طرفداران مصری سید قطب. نتیجه این سنتز، بعدها تولد جریان القاعده بود، اشغال کویت ضربه نهایی برای تولد این جریان بود.
– بنا بر نگاه سید قطب، جامعه اسلامی و جامعه جاهلی وجود دارد. جامعه اسلامی در جایی است که در آن همه قوانین اسلام به کلیت آن رعایت شود و جز این جامعه جاهلی است. مومنین وظیفه دارند با جامعه جاهلی مقابله کنند.