به گزارش روابط عمومی انجمن کلام اسلامی حوزه، بیست و ششمین نشست از مجموعه نشست های همایش ” ایمان و چالش های عصر جدید” به همت انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه و دانشکده الهیات پردیس فارابی دانشگاه تهران و با همکاری کمیته برگزاری کرسی های آزاداندیشی حوزه های علمیه برگزار گردید.
حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر ولی الله نقی پورفر ، عضو هیات علمی گروه معارف دانشگاه قم ، در این نشست که سه شنبه گذشته ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۰ با توجه به محدودیت های اعلام شده، بصورت مجازی برگزار گردید؛ به بیان نقطه نظرات خود پرداختند که خلاصه مطالب مطرح شده در ادامه آورده می شود:
چند گروه از منظر قرآن و روایات برای جامعه سرنوشتساز هستند و اول جوانان هستند. در سوره احزاب، آیه ۳۵ خداوند جوانان زن و مرد مسلمان و مؤمن را مورد خطاب قرار داده است، والصادقین و الصادقات؛ اینها دائماً به یاد خدا و ارزشهای لهی هستند؛ به مسائل ناموسی پایبندند و خداوند هم پاداش عظیمی به آنها خواهد داد.
در سوره توبه از مردان مؤمن سخن گفته است؛ در سوره تحریم از زنان مؤمنه و ویژگیهای ضروری برای حیات اجتماعی را در شخصیت آنها معرفی کرده و فرموده است: التائبون العابدون الحامدون السائحون؛ سائح هستند و مانند آب مرداب نیستند. یا ایها الذین آمنوا قو انفکسم؛ شأن مردان را در حفاظت از خانواده مورد توجه قرار داده است، یعنی باید از منظر اصلاح خانواده باید به جوانان پرداخت.
گروه دوم سرنوشتساز در جامعه زنان هستند، تصریح کرد: در آیه شریفه لتسکنوا الیها، یعنی زنان محور آرامش و امنیت خانواده هستند؛ شان ویژه ای که بدیل برای زنان مؤمن ندارد و آن آرامش بخشی برای شوهر و فرزندان است. در سوره تحریم هم زن فرعون و مریم(س) را به عنوان الگوی جامعه دینی معرفی کرده است؛ آن هم در شأن همسری و مادری. حضرت آسیه به تقدیر مقدرات الهی همسر یک هیولا و جانور در سیمای یک انسان شده است. آن حضرت با وجود شرایط بسیار دشوار مدیریت شایسته و کارآمدی را از خود نشان داد و جلوی کشته شدن موسی(ع) در خردسالی را گرفت؛ آنجا که فرمود او را به فرزندی بگیریم، شاید برای ما نفعی داشته باشد.
استاد دانشگاه قم بیان کرد: مدیریت فرهنگی و اجرایی، سومین عامل سرنوشتساز و ضامن فلاح جامعه و یا سبب سقوط است؛ در روایت بیان شده که علما و امرای جامعه نقش زیادی در سرنوشت مردم دارند؛ و اگر این دو گروه فاسد شوند جامعه فاسد خواهد شد؛ الناس بامرائهم اشبه منهم بآبائهم؛ جامعه خصوصا جوانان متأثر از سلوک سلسله مراتب اجتماعی هستند. بنابر این عملکرد مدیران فرهنگی و اجرایی به دقت باید بررسی شود، زیرا اگر در این عرصه دچار ضعف باشیم، ابتدا مسئولیت بر عهده این دو گروه و به خصوص مدیریت فرهنگی جامعه است. بنابر این اگر مدیریت اجرایی و فرهنگی برابر با ضوابط الهی باشد جوان را بیمه خواهد کرد و حضور آنان سبب تولید فرصت است.
جوانان فقرای آبرومند جامعه هستند و فقر سبب شده تا نتوانند زندگی خود را سامان دهند، امروز بمباران تبلیغاتی دشمن بر روی جوانان فرو میریزد و در چنین شرایطی با مدیریت درست فرهنگی در خصوص جوانان داشته باشیم و بینش آنها را در راستای ارزشهای الهی مدیریت کنیم.
مدیریت ارزشهای اخلاقی جوانان
استاد دانشگاه قم اظهار کرد: باید ارزشهای اخلاقی جوانان مدیریت شود تا دچار تعارض نشوند؛ در سوره مبارکه بر تحول اخلاقی و اعتقادی تاکید کرده و آن را زمینه و بستر برای تحول رفتاری برشمرده است؛ هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولًا مِنْهُمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِهِ وَیُزَکِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَهَ وَإِنْ کَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلَالٍ مُبِینٍ؛ یعنی پیامبر ابتدا، آیات قرآن را میآموزاند سپس آنها را تزکیه کرده و الکتاب را به آنها تعلیم میدهد. اگر گاهی مقداری از حجاب دختران نامناسب است، عمدتا به خاطر نشناختن حجاب است زیرا ما راهبرد تلاوت و تزکیه را طی نکردهایم و یکدفعه الزامات را بدون اندیشه پایه الگو طرح کردهایم. در سیره امام رضا بحث علل الشرایع را داریم که همان تبیین فلسفه احکام است؛ یعنی با اینکه تعبدی است، ولی باز در حد توان باید معیارهای عقلانی ارائه شود.
وی با تاکید بر اینکه ما برای حل مشکلات اجتماعی نیاز به کلاننظریه بنیادین داریم افزود: یکی از خلاهای ۴۰ سال گذشته این بوده که سیاستهای کلی مطرح میشود ولی کلانراهبردی که همه را زیر بال بگیرد مفقود است؛ از سال ۹۵، این بینش یعنی نظریه بنیادین خانوادهمحوری در تدبیر منابع انسانی و نظامات اسلامی در قالب سند سیاستهای کلی خانواده تعریف و مورد تایید مجمع تشخیص قرار گرفت؛ بندهای یک و دوم سند باید مبنای همه تدابیر ما قرار بگیرد. باید تابلو شود هم دفاع قدرتمند منطقی و شرعی دارد و هم سند راهبردی کشور است.
نقیپورفرد تصریح کرد: همه تلاشهای نظام باید معطوف به ایجاد جامعه خانوادهمحور باشد و اقتضائات معنوی و مادی خانواده مبنای همه تصمیمگیریها و اهداف در نظام اسلامی باشد و به خصوص به جوانان خانواده توجه بیشتری شود؛ ما خیلی با ذهن جوانان کار داریم ولی به قلب آنها بی توجه هستیم؛ دختر و پسر جوان دانشگاهی در سن ازدواج هستند و نیاز به تومانینه و آرامش دارند ولی تاخیر در این مسئله آفات زیادی دارد؛ نمیتوان گفت ما باید ابتدا ابعاد اخلاقی تو را تقویت کنیم بعد از دواج کن؛ کارهای فرهنگی برای حفظ عقیده و ایمان جوان بدون فراهم کردن زمینه اشتغال و ازدواج آب در هاون کوفتن است.
معاونتهای فرهنگی عمدتا درگیر کارهای حاشیهای هستند؛ همچنین استادان باید پدر و مادر معنوی دانشجویان باشند؛ الان به خصوص دختران وقتی وارد دانشگاه میشوند ۱۰ – ۱۲ سال از سن بلوغ آنها میگذرد؛ ساختار دانشگاه و حوزه و معاونت فرهنگی باید عهدهدار مشاوره و همسریابی برای دانشجویان و طلاب جوان شود.
استاد دانشگاه قم با بیان اینکه اگر میخواهیم جوانان برومندی تربیت کنیم حتی ازدواج را هم باید مدیریت کنیم، اظهار کرد: حتی خیلی از جوانان ما آداب زفاف را نمیدانند و رعایت نمیکنند و نتیجه آن تولد کودکانی است که دچار مشکلات روحی و جسمی هستند؛ الان بیش از یک میلیون کودک استثنایی داریم که هزینههای زیادی برای کشور دارد.
وی تاکید کرد: ما اساتید هم عمدتاً مشغول آموزش آموزههای علمی به دانشجویان هستیم، ولی کمتر به خواستههای دیگر آنها توجه داریم. ما الان بدون هزینه میتوانیم کارهای فرهنگی ازدواج را انجام دهیم؛ آموزش و مشاوره و همسریابی مناسب؛ استادان و کارمندان میتوانند آستین بالا بزنند و اقدام کنند. پیام جوانان این است که ما را تا به خانه بخت نفرستادهاید، رها نکنید.